Hastalığa ilişkin sorular

Tedaviye ilişkin sorular

Tedaviye bağlı yan etkilerle baş etmeye ilişkin sorular

Benim 22 yaşında testis kanserli hastam var. Sağ testisi ameliyat ile alındı. Embryonel karsinom denildi. Akciğer ve karnın bilgisayarlı tomografileri normal. Kanda AFP, bHCG 224 ve 155 iken ameliyattan 1 hafta sonra 47 ve 1 oldu. Şu an 25 günlük ameliyatlı bir hasta, tahlilleri tekrar yapılacak. Bu durumda kemoterapi gerekli mi? Kemoterapinin yan etkileri ne? Hastam hakkında bilgi verirseniz sevinirim.

Sayın Sevinelim,

Verdiğiniz bilgiler hastaya daha sonra tedavi verilip verilmeyeceğini değerlendirmede yeterli değil. Ancak Evre I bir hasta. Yeni bakılacak tümör markerları normalde inse bile patoloji raporunda vasküler invazyon olduğu taktirde kemoterapi verilebilir. Kemoterapi verilmeyen evre I hastalarda tekrarlama riski %25 civarındadır. Ancak yakından takip edildikleri taktirde hastalık tekrarladığı zaman hastaların %90’ı kemoterapi ile tamamen iyileşmektedir. Bu hastalıkta en önemli nokta takiplerin ihmal edilmemesidir. Kemoterapiye bağlı saç dökülmesi, bulantı kusma olabilir.

Merhaba,

Ben Adana’dan Ahmet Güven, 28 yaşındayım testis kanserine yakalanmıştım, ameliyat oldum ve 4 seans kemoterapi aldım. Şu an ne yapmalıyım. Tedavi olmuş muyum acaba? Buna ek olarak tümörden dolayı böbreğimin biri alındı.

Sayın Güven,

Testis kanseri kemoterapiye çok iyi yanıt veren bir tümördür. Bu hastalıktan büyük olasılıkla kurtuldunuz. Ancak tekrarlama riski yine de vardır. Kontrollerinizi ihmal etmeyiniz.

Hocam 24 yasındaki oğlumun 19.03.2004 tarihinde İstanbul Üniversitesi Hastanesinde sağ testisinden tümör alındı. Tanısı: testis sağ radikal orşiektomi: kombine malign germ hücreli tümör (embriyonal karsinom ve endodermal sinüs tümörü) çevre testis dokusunda yaygın intratububuler germ hücre neoplazisi epididim ve spermatik kordon: tümör görülmedi. Şu anda takipte. Ameliyattan önce, beta-HCG:23, alfa-FP: 17. Ameliyattan 10 gün sonra Beta-HCG 0.4, AFP 4.45; bir ay sonra (30.04.2004) Beta-HCG 1.1, AFP 0.605; 31.05.2004 tarihinde Beta-HCG 0.1, AFP 0.605; 07.07.2004 tarihinde Beta-HCG 0.1, AFP 0.605. Her ay bu tahlilleri yaptırıyoruz. 2 ayda bir de BT tetikleri yapılıyor bize önce kemoterapi alacağını söylemişlerdi daha sonra da bu şekilde takip edileceğini söylediler. Sıçrama olursa lenf ameliyatı yapacağız dediler. Gazeteden sizi takip ediyorum bir hastaya kemoterapi dediniz bizimki farklı tümör mü? Aydınlatırsanız sevinirim, saygılar. 

Sayın Fatma hanım,

Sayın Prof.Dr. Adnan Aydıner,

Ben 64 yaşındayım terleme, ateş ve titreme şikayetleri ile gitmiş olduğum doktorum benden PSA değerlerine bakılmasını istemişti. Yaptırdım değerin çok yüksek olduğunu ve 36 bulunduğunu söyleyerek teşhis olarak da Piyelonefrit olduğunu ifade etti. Antibiyotik tedavisine başlandı halen bu tedaviyi kullanıyorum.

Sayın hocam, PSA ne demektir? Normal sınırları ne kadardır? Sınırların miktarı yaşa göre artış gösterir mi? Prostat kanserinde kesin tanı yöntemi midir? PSA hangi nedenlerle yükselir? Verilen ilaçla PSA değeri düşer mi? Düşmezse başka ne tür tetkikler yaptırmalıyım? Kıymetli önerilerinizi saygıyla beklerim.

Sayın Ferit bey,

PSA “Prostat Spesifik Antijen” kelimelerinin kısaltılmış halidir. PSA testi kanda bakılır. PSA prostat tarafından yapılan bir maddedir ve prostat kanserinde kana çıkışı artar. Prostatın enfeksiyon (mikrobik hastalık), iltihabi durumlarında veya prostatın kanser dışı nedenle büyüdüğü durumlarda (iyi huylu prostat büyümesi) kanda yükselebilir. Sadece PSA yükselmesi kanser tanısını koydurmaz. Makattan muayene ve biyopsi yapılarak kesin tanıya gidilir. PSA kanser dışı nedenle yükselmişse neden ortadan kaldırıldığında normale inmesi beklenir. Örneğin iltihabı durum geçince yükselmiş olan düzey düşer. Kanser tanısı koyulduğu takdirde buna yönelik tedavi ile kan düzeyi iner. Size makattan muayene ve makattan ultrasonografik inceleme ile biyopsi yapılması gerekmektedir. Bunun için bir üroloji uzmanına başvurunuz.

40 yaşında bakılan kan PSA değeri 0.6 ng/ml ve üzerinde ise yıllık PSA takibi ve makattan parmakla muayene yapılmalıdır. Bu değerin altında ise 45 yaşında tekrar bakılır, yine 0.6 ve altında ise 50 yaşından itibaren yıllık takibe alınır. Bu değerin üzerinde olanlarda ise yıllık takip hemen başlatılır. Bu durumlarda hastanın hikayesi, aile hikayesi önem taşır. PSA yükselme hızı da önemlidir. PSA 10 ng/ml altında olan erkeklerde PSA yükselme hızı 0.75 ng/ml/yıl ve üzerinde ise kanser kuşkusu vardır ve biyopsi yapılması gerekir. PSA düzeyi en az 18 aylık aralıklarla üç kez bakılmış olmalıdır. Daha fazla bakılması doğruluk şansını arttırır. Aynı laboratuar metodu ile bakılmalıdır. Eskiden 4 ng/ml PSA düzeyinde biyopsi önerilirken son çalışmalardan sonra 2,6 ng/ml ve üzerindeki değerlerde veya PSA hızı 0,75 ng/ml/yıl olanlarda biyopsi yapılması önerilmektedir.

Biyopsi ile kesin tanı koyulduktan sonra hastalığın evresine, hastanın yaşı ve genel durumuna ve kanserin yeni teşhis edilip edilmemesine göre tedavi kararı verilir.

Prostat kanserinde dört tip standart tedavi yöntemi vardır (standart tedavi etkinliği klinik çalışmalar ile kanıtlanmış en iyi tedavi yöntemi demektir). 1. Hastayı tedavisiz izlemek. Bu çok yaşlı veya genel durumu uygun olmayan erken evre kanserde uygulanır. 2.  Genellikle sağlık durumu iyi 70 yaş altı hastalarda cerrahi uygulanabilir. 3. Radyoterapi: ışın tedavisidir. Radyasyon dışarıdan uygulanabilir veya prostatın içine veya çevresine radyoaktif madde yerleştirilerek yapılabilir. 4. Hormon tedavisi. Hormonlar prostat kanseri hücrelerinin çoğalmasına neden olabilir. Bu hormonların kan düzeyi azaltılarak, ve hormonların hücrelere bağlanması engellenerek tedavi yapılır. 

Sayın hocam,

2001 yılında sol orşiektomi ameliyatı oldum ve yumurtalığım alındı. Daha sonra hastalık metastaz yapıp karaciğer boşluk ve sol böbreğe sıçramış. 6 kür kemoterapi aldım. Tedavi sonunda yapılan kan tahlilleri ve tomografide sadece boşlukta 1 cm tümör kaldığı görüldü. Bir buçuk ay önce ameliyat oldum. Kalan parça ve ölü dokular başarılı bir ameliyatla çıkarıldı. Çıkan parçalar patolojiye gitti. Sonuç doktorumun dediğine göre sevindiriciydi. Parçalar ölüymüş. Hastalığı yendiğimi, sadece 3 ayda bir kontrole gelmem gerektiğini söyledi. Sizce ameliyat sonrası kemoterapi almam gerekir mi? Sizce hastalığı yendim mi. Şu anki fiziki durumum ve sağlığım çok iyi. Siz ne yapmamı tavsiye edersiniz?

Sayın Uğur bey,

Sayın hocam

Prostat tümörü tanısı ile açık ameliyat oldum.PSA ameliyattan sonra 0.00'iken 4.5 yıl sonra 0.15 oldu. Tedavime nasıl devam etmeliyim.

Sayın Kerim bey,

PSA düzeyiniz yüksek değil,ancak doktorunuza kontrollere gitmeye ihmal etmeyiniz. Tekrarlanan PSA değerlerinde yükselme olursa ek tetkikler istenebilir.

Sayın hocam,

Bana 3 yıl önce prostat kanseri tanısı ile radyoterapi yapıldı, 3 ayda bir iğne başlandı (LHRH-agonisti) ve her gün kullanmam üzere bir hap verildi (antiandrojen). 1 yıl önce bakılan PSA değerim 1 ng/ml iken ağrılarım nedeni yeni bakılan değer 40 ng/ml bulundu (iki kez tekrarlandı). Kemik sintigrafimde metastaz olduğu söylendi. Başka bir organımda metastaz yok. Sırt ağrım var. Kemoterapi yapılması gerekir mi? Tedavimin nasıl olmasını öneriyorsunuz?

Sayın Kerim bey,

Sayın hocam,

Babama prostat kanseri evre B1 tanısı koyuldu. Her hangi bir yayılım olmadığı söylendi.  Cerrahi mi yapılmalı, ışın tedavisi mi almalı, yoksa her hangi bir tedavi yaptırmasak olur mu?

Sayın Cemil bey,

Prostat kanseri ileri yaş erkeklerin hastalığıdır. Hastaların çoğu 65 yaş üzerindedir. Erken evre prostat kanserli hastaların büyük bir bölümü yaşının getirdiği farklı hastalıklardan ölmektedir. Bu nedenle erken evre prostat kanserinde tedavi hastanın genel durumuna bağlı olarak değişmektedir. Bu hastaların beklenen yaşam sürelerine göre farklı tedavi seçenekleri kullanılmaktadır.

Evre A’da prostata sınırlı olan muayene ile saptanamayan tümör vardır, Evre B’de ise daha önce belirlenebilen ve prostat bezine sınırlı olan tümör vardır, ancak prostat dışına veya lenf bezlerine yayılım yoktur.  Evre A ve B olan hastalarda tedavi edici prostat ameliyatı (cerrahi tedavi) tercih edilen bir tedavi yöntemidir. Ancak prostat kanseri yavaş seyirli ve genelde yaşlılarda görülen bir kanser tipi olduğundan cerrahi iyi seçilmiş hasta grubunda uygulanmalıdır. Bu hastalarda ameliyat tamamen iyileştirme amaçlıdır ve 10 yıllık yaşam süreleri % 80 düzeylerindedir.

Erken evre hastalarda tedavisiz takip ayrı bir öneri olarak sunulagelmiştir. Ancak son yıllarda ortaya konan yayınlarda tedavisiz takibin iyi bir alternatif olmadığı, herhangi bir şekilde tedavi alan hastaların yaşam süresinin daha uzun olduğu vurgulanmıştır.

Ameliyatın istenmeyen yan etkileri de vardır. İdrar kaçırma, idrar yollarında daralma, iktidarsızlık ve büyük cerrahi girişimlerin anestezi ve cerrahi sonrası yan etkileri bunların arasındadır. Sinir koruyucu tekniklerle yapılan ameliyatlarda, daha önce cinsel yönden sağlam olan hastaların % 40-65 i cinsel yaşamlarını en azından cinsel ilişki yapabilecek düzeyde devam ettirebilmektedir. Sinir koruyucu teknikle yapılamayan prostat ameliyatı sonrası bu yan etkiler daha sık görülmektedir.

Erken evre prostat kanserinde diğer bir tedavi seçeneği ışın tedavisidir (radyoterapi). Erken evre prostat kanserli hastalarda ameliyat ve radyoterapinin etkinliği karşılaştırmalı çalışmalarla değerlendirilmemiştir. Filmlerde lenf bezlerine yayılmış hastalık olmaması, prostat dışına yayılmış tümör görülmemesi ve kemik filminde (sintigrafi) yayılım olmaması halinde hastalara radyoterapi tedavi edici amaçla önerilebilmektedir.  Son yıllarda uygulanan yeni radyoterapi teknikleri ile yan etkiler azaltılmıştır.

Sayın hocam,

Ben prostat kanseri tanısı ile ışın tedavisi gören bir hastayım. Tedavi sırasında idrar yaparken yanma ve zorluk yaşadım, bu normal midir? Tedavi yalnış yapılmış olabilir mi?

Ahmet Çetinkaya

Sayın Prof Dr Adnan Aydıner,

Ben Çapadan eski bir öğrencinizim. Şu an Kalp Damar Cerrahisinde asistanım geçen ay babama tarama amaçlı yaptırdığım PSA:12 çıktı. Prostat biyopsisinde : Gleason grade 7-8 Adeno Ca., Muayene ve tetkikler sonucunda iliak kemikte metastatik kitle çıktı. Doktorumuz sadece hormon tedavisi yapılabileceğini söyledi.Yapılabilecek başka bir şey yok mu? Radyoterapi ile beraber hormon tedavisi alması daha uygun olmaz mı? Cevabınızı bekliyorum

Sayın Okurumuz,

Sayın Filiz Hanım,

Hastanızın seminom-dışı bir testis tümörü var. Verdiğiniz bilgilere göre evre I olduğu anlaşılıyor. Ancak bu evredeki hastalarda patolojik inceleme sonucu ve serum tümör markırlarının düzeyine göre tedavi belirlemesi yapılır. NCCN (National Cancer Comprehensive Network) 2004 yılında tüm kanser hastalarındaki tanı tedavi algoritmasını yayınladı (bu tüm Amerika’daki onkoloji merkezlerinin konsensusunu içermektedir ve internetten ulaşmak mümkündür).  Son algoritmaya göre, evre I hastalarda kemoterapi kararı verilirse iki kez BEP şeması önerilmektedir. Ancak tümör markırlarındaki yüksekliğin devamı durumunda tedavi  uzayabilir. Kemoterapi sonrasında dökülen saç daha sonra yerine gelir. Kirpikler bazı hastalarda dökülebilir, ancak az oranda rastlanır. Evre I bir hastada tekrarlama riski yaklaşık % 25’dir. Ancak tekrarlamaya rağmen hastaların %90’ı tedavi ile iyileşirler. Kemoterapi gören bir hastaya yaklaşımda sosyal ve psikolojik destek çok önemlidir. Böyle bir hastada oluşan psikolojik değişiklikler ayrıntıları ile çeşitli çalışmalarda araştırılmıştır. Hastalığın cinsi, evresi, aldığı tedavinin tipine göre psikolojik tepkiler değişiklik göstermektedir. Bu konuda en önemli destek hastanın yakın çevresinden gelmelidir. Bu yeterli olmadığı takdirde bir ruh hastalıkları uzmanından ilaç desteği alınabilir.  Kemoterapi ile ilgili halka yönelik bilgilere http://www.adnanaydiner.com/Kemoterapi.htm  web sayfasından da ulaşabilirsiniz.

Sayın hocam,

Ben 62 yaşındayım ve bana prostat kanseri tanısı kondu. Ameliyat oldum ve şu an dışarıdan uygulanan radyoterapi (ışın) tedavisi alacağım söylendi. Radyoterapi tedavisi sırasında ne tür yan etkiler meydana gelir ve tedavi sırasında dikkat etmem gereken konular nelerdir?

Sayın Salih bey,